این مقاله شامل توضیحاتی در مورد یکی از محبوب ترین و پرقدرت ترین نرم افزار های ساخت و مدیریت پایگاه داده، یعنی نرم افزار قدرتمند Microsoft SQL Server می باشد.

Microsoft SQL Server یک بانک اطلاعاتی از نوع دیتابیس های رابطه ای یا Relational Database می باشد که توسط توسط کمپانی Microsoft ارایه شده و وظیفه اصلی آن ذخیره و بازیابی اطلاعات بر اساس درخواست نرم افزارهای دیگر میباشد. این نرم افزار دارای نسخه های بسیار متنوع و متناسب با مخاطبان متفاوت و محیط های کار مختلف ( از نرم افزارهای کوچک که اطلاعات در ماشین لوکال خود ذخیره می کنند تا میلیون ها کاربر و ماشین که احتیاج به دستیابی به اطلاعات از طریق شبکه به طور همزمان دارند.)

همانطور که نام این نرم افزار مشخص می باشد از زبان های Query مانند T-SQL و ANSI SQL استفاده می کند.

تاریخچه

کد های پایه ای این نرم افزار ابتدا توسط شرکت Sybase SQL Server طراحی شده بود که بعدها شرکت مایکروسافت امتیاز کامل آن نرم افزار را خریداری نمود.هدف مایکروسافت ازخریداری این نرم افزار، ارتقا دادن آن به سطح عظیم و در نهایت رقابت با دیتابیس های ارایه شده توسط شرکت های Oracle و IBM بود. با این هدف تیمی متشکل از شرکت مایکروسافت، Sybase و Ashton-Tate تشکیل شد و اولین نسخه از این نرم افزار به نام SQL Server 1.0 برای سیستم عامل OS/2 در سال ۱۹۸۹ منتشر گردید. این نسخه در واقع معادل نسخه قبلی آن یعنی Sybase SQL Server 3.0 بود که برای سیستم عامل Unix به انتشار درآمده بود. بعد ها نسخه Microsoft SQL Server 4.21 برای سیستم عامل های NT و Windows NT 3.1 منتشر شد که این امر موجب محبوبیت بیشتر آن نزد کاربران ویندوز گردید. Microsoft SQL Server 6.0 اولین نسخه این نرم افزار برای سیستم عامل های ویندوز NT بود که در ساخت آن از هیچ یک از تکنولوژِی های Sybase استفاده نشد.

بعد از انتشار Windows NT دو شرکت مایکروسافت و Sybase از یکدیگر جدا شده و هر یک از آن ها به طراحی و تلاش برای به دست گرفتن بازار توسط نرم افزار خود پرداخت. مایکروسافت تمامی حقوق طراحی و فروش نرم افزار Microsoft SQL Server را به صورت اختصاصی به نام خود ثبت نمود و شرکت Sybase نیز با تغییر نام نرم افزار خود به Adaptive Server Enterprise برای جلوگیری از بروز اشتباه با نرم افزار مایکروسافت، به تلاش برای رقابت با آن پرداخت.

در حال حاضر با گذشت بیش از ۱۰ سال از انتشار نسخه های قبلی محصولات Microsoft SQL Server (SQL server 2000)، پیشرفته های قابل ملاحظه ای برای افزایش بهره وری این نرم افزار به وجود آمده است. ابزارهای Client IDE و همچنین بسته های مکملی که همراه نسخه SQL Server 2005 منتشر گردید مانند : ابزار ETL (SQL Server Integration Services و یا SSIS)، سرور گزارش گیری (Reporting Service)، ابزار OLAP و یا سرور استخراج داده ها (Data mining server) و یا سرویس های تحلیلی و چندین تکنولوژی پیغام دهی به کاربر نمونه هایی از این امکانات ویژه می باشند.

SQL Server 2005

نسخه SQL Server 2005 با نام کد Yukon در ماه اکتبر ۲۰۰۵ به عنوان نسخه گشترش یافته SQL Server 2000 منتشر گردید. این نسخه از نرم افزار پشتیبانی کاملی از داده های نوع XML را دارا می باشد. ستون های XML با شماهای نوع XSD عمل می نماید. درخواست های داده های XML از طریق XQuery و Common language runtime (CLR) ارسال و پیگیری می شوند.این نسخه همچنین قابلیت های ویژه ای را به XQuery به نام XML DML اضافه نموده است. این نسخه از این نرم افزار همچنین کاربران را قادر می سازد تا دیتابیس سرور خود را تحت سرویس های وب به واسطه Tabular Data Stream (TDS) و با پروتکل SOAP قرار داده و استفاده نماید. زمانی که اطلاعات دیتابیس در سطح اینترنت مورد استفاده قرار بگیرند، نتیجه را به صورت XML مشاهده خواهید نمود.

SQL Server 2008

نسخه SQL Server 2008 با نام رمز Katmai در ششم آگوست سال ۲۰۰۸ با هدف ارایه دیتابیس هایی خود تنظیم (Self tuning)، خود سازمان (Self Organizing) و خود نگهدار (Self Maintain) منتشر گردید. این نسخه از تکنولوژی SQL Server Always On استفاده می نماید که پایداری بسیار بالایی برای دیتابیس را به همراه دارد و زمان Down time سرور را تقریبا به صفر می رساند. SQL Server 2008 همچنین از اطلاعات ساختار یافته و یا نیمه ساختار یافته (semi-structure) که شامل فرمت های رسانه ای مانند تصاویر، ویدیو و فایل های صدا می گردد، به طور کامل پشتیبانی می نماید. در این نسخه اطلاعات چند رسانه ای به عنوان عناصر بزرگ باینری یا BLOB (Binary Large Object) در بانک اطلاعاتی ذخیره می گردند. بر طبق گزارش رئیس قسمت طراحی برنامه های کاربردی مایکروسافت، پال فلسنر، SQL Server 2008 قادر است به عنوان مرکز ذخیره انواع اطلاعات از قبیل : XML، ایمیل، زمان یا تاریخ، فایل ها، اسناد، اطلاعات مربوط به مختصات موقعیت های مختلف و … بوده و در به طور همزمان عملیات متفاوتی مانند : جستجو، query، تحلیل و آنالیز، به اشتراک گذاری و همسازن سازی (Synchronization) را نیز بر روی تمام اطلاعات انجام دهد.

این نرم افزار پشتیبانی خود را از اطلاعات ساختار نیافته (unstructured) و نیمه ساختار یافته (semi-structured) به وسیله نوع داده های FILESTREAM کامل تر نموده است. اطلاعات ساختار یافته و Metadata ها همواره در دیتابیس SQL Server ذخیره می شوند در حالیکه اطلاعات ساختار نیافته در فایل های سیستمی مانند Win32 و API ها نگهداری شده وبه واسطه T-SQL قابل بررسی می باشند.

این نسخه از دیتابیس همچنین دارای قابلیت های ویژه و کاملی برای قابلیت گرفتن نسخه پشتیبان و بازیابی می باشد.

SQL Server2008 به صورت کامل از داده های سلسله مراتبی (Hierarchical data ) پشتیبانی می نماید، و کاربر قادر است بدون استفاده از Query های بازگشتی با استفاده از T-SQL آن ها را کنترل نماید.

بر طبق مقاله ای فنی از مایکروسافت در این نسخه از SQL Server ، قابلیت جستجو تمام متن (Full-text Search) گنجانده شده است که باعث ساده سازی مدیریت دیتابیس و افزایش قابل توجه بهره وری می گردد.

علاوه بر تمامی ویژگی های مذکور، این نرم افزار از Framework محبوب ADO.NET و ابزارهایی جهت گزارش گیری ، Replication پشتیبانی می نماید.

SQL Server 2008 R2

SQL Server 2008 R2 که ابتدا با نام رمزی Kilimanjaro در سال ۲۰۰۹ معرفی شد و درآپریل سال ۲۰۱۰ به صورت رسمی منتشر گردید. این نسخه قابلیت های ویژه ای را به نسخه قبلی خود مانند Master Data management، که یک سیستم مدیریت مرکزی اطلاعات می باشد افزود. این نرم افزار همچنین ابزارهای دیگری مانند قابلیت مدیریت چندین سرور مجزا به صورت همزمان (Multi Server Management) ، سرویس های گزارش گیری پیشرفته و سرویس های آنالیز و تحلیل یکپارچه موجود در نسخه قبلی را کامل تر نموده است.

SQL Server 2008 R2 شامل سرویس های جدیدی مانند : قابلیت PowerPivot برای پشتیبانی از نرم افزارهای Excel و Sharepoint، قابلیت Master Data Service، قابلیت StreamInsight، ابزار ساخت گزارش نسخه ۳ (Report Builder 3.0)، افزونه هایی جهت دریافت گزارش از نرم افزار Sharepoint است.

منبع: http://en.wikipedia.org/wiki/Microsoft_SQL_Server